اکثر مردمی که در شهرها ساکن هستند رؤیای داشتن خانه‌ای روستایی و زیبا را دارند. برای این خانه زیبا و رؤیایی درخت‌های زیادی در نظر گرفته می‌شود. شاید هم شما اکنون این خانه زیبا را دارید و می‌خواهید برای فضای سبز آن درخت‌های با ثمر بکارید. اگر قصد دارید درختی که زود میوه بدهد انتخاب کنید، فندق یکی از آن انتخاب‌ها خواهد بود. در ادامه این مقاله قصد داریم که شما را با کاشت درخت فندق بیشتر آشنا کنیم.
در نگاه اول واژه درخت فندق، برای این درختچه های کوچک فندق می‌تواند بزرگ به نظر برسد؛ اما از آنجایی که در بین افراد این واژه جاافتاده است، ما نیز از واژه درخت برای آن استفاده می کنیم. نهال فندق نسبتاً سریع رشد می کند و حدوداً 3 تا 5 سال طول می‌کشد که این درخت به بار بنشیند. با توجه به جثه کوچک این درختچه‌ها درصورتی‌که به‌درستی از آنها مراقبت کنید حجم قابل‌توجهی فندق به شما می‌دهد که می‌توانید از خوردن آن لذت ببرید.
این درختان فندق زادگاهی اروپا و آسیا دارد و ارتفاع آن در حالت نرمال 1.5 متر است. ظاهر این درختان غالباً جمع‌وجور است به همین علت به‌راحتی می‌توانید آنها را هرس کنید. پس اگر فضای کمی‌برای درختکاری داری. کاشت درختچه فندق پیشنهاد می‌شود
درخت فندق به روش‌های مختلفی قابلیت رشد و کاشت دارد. روش‌های موجود برای کاشت درخت فندق به شرح زیر است:
کاشت و جوانه گیری از بذر (خود فندق)
استفاده و جدا کردن پاجوش‌های درخت
روش خوابانیدن
به روش پیوند زدن
همان‌طور که گفتیم متدهای گوناگونی برای کاشت فندق وجود دارد. در ادامه به توضیح هرکدام از این روش‌ها خواهیم پرداخت. بهتر است متناسب با شرایط خود روش مناسب را انتخاب کنید.
| https://www.diigo.com/user/brandmann9?query=%40alphanahal.ir |
تکثیر فندق به وسیله بذر مانند اغلب درختان میوه امکان پذیر است. در ازدیاد به وسیله بذر با کاشت فندق بلافاصله پس از برداشت همراه با پریکارپ به مقدار زیادی جوانه زنی را کاهش می دهد. حذف پوسته بذر مثل حذف پریکارپ جوانه زنی را تا ?? درصد افزایش می دهد. خواب بذر با یک دوره استراتیفیکاسیون به مدت ? ماه برطرف می شود. در صورتیکه فندق دیر برداشت شود (آخر شهریور) پریکارپ میوه ها سخت می شود در اینصورت ابتدا یک دوره استراتیفیکاسیون گرم در ?? درجه سانتی گراد ضروری است و بدنبال آن بذور فندق باید در معرض یک دوره سرما (? درجه سانتی گراد) قرار گیرند. در میوه هایی که زود برداشت می شوند (آخر مرداد) آندوسپرم و جنین اغلب به اندازه کافی رشد نمی کند و جوانه زنی این قبیل بذور بخوبی صورت نمی گیرد. برای از بین بردن خواب بذور فندق اگر آنها را به مدت ? هفته در معرض سرمای ? درجه سانتی گراد قرار داده و سپس به ?? درجه سانتی گراد منتقل شوند اسید جیبرلیک در بذر تجمع یافته و موجب جوانه زنی می شود.
?- پاجوش : پاجوش ها شاخه هایی هستند که از جوانه های نابجای ریشه به وجود می آیند و برای تکثیر فندق می توان خاک پای درخت را کنار زده و این شاخه ها را جدا نموده و در محل مورد نظر کاشت.
?- خوابانیدن : خوابانیدن فندق به دو صورت خوابانیدن کنده ای و کپه ای صورت می گیرد و در هر دو روش ابتدا باید نهالی را که به عنوان پایه مادری انتخاب می کنیم در سال اول از سطح خاک کف بر نموده و با خاک دادن پای پاجوش های روئیده شده آنها را ریشه دار نموده و در محل اصلی می کاریم.
?- پیوند : فندق را می توان مانند سایر درختان میوه با پیوند زدن ارقام اصلاح شده روی پایه های بومی و اصلاح شده تکثیر نمود و برای پیوند زدن از انواع پیوند جوانه می توان استفاده نمود.
اگر در فندق گرده های یک رقم با مادگی ارقام دیگر سازگاری داشته باشد سبب باردهی خوبی خواهند گردید.
میوه های فندق پس از رسیدن بر روی زمین می ریزند میوه هایی که به روی زمین می ریزند در اثر رطوبت خاک تغییر رنگ می دهند از این رو برای جلوگیری از آن باید در اولین فرصت پوست میوه ها جدا شود.میوه ها در طول فصل باید ? تا ? بار جمع آوری شوند. عملکرد درختان فندق بسته به سن و قدمت درخت فاصله کاشت ، عملیات آماده سازی خاک و عوامل دیگر متفاوت است اگر یک هکتار باغ ???? کیلوگرم محصول تولید کند محصول خوبی داشته است عملکرد درختان، بارده از سالی به سال بعد دچار نوسان می‌گردد.
اگر برای برداشت محصول عجله ای ندارید کشت به وسیله بذر می تواند بسیار اقتصادی باشد. کافی است فندق تازه را پوست بگیرید. آنها را در آب غوطه‌ور کنید و مغزهایی که در بالای آب شناور شد دور بیندازید. بعدازآن می‌توانید مغزها را درون دستمال مرطوب نگه‌دارید.
علاوه بر دستمال مرطوب می‌توانید آنها را درون خاک گلدان های جداگانه بکارید و منتظر شوید که جوانه سبزرنگ و زیبا از دل بذر سر بزنند و از خاک بیرون بیایند. بعد از جوانه زدن بذرهای فندق زمانی که به ارتفاع حدوداً 25 سانتی رسیدند در ابتدای فصل پاییز آنها را در خاک و به فاصله حدود 4.5 متر بکارید. عمق مورد نیاز برای کاشت این جوانه ها حدود 8 سانتی متر است. مراقب باشید برای محافظت از بذرها باید در زمستان با یک لایه مالچ آنها را بپوشانید.
مهمترین روش تکثیر این گیاه، خوابانیدن است. توجه کنید روش خوابانیدن شیوه های مختلفی دارد که برای درختان فندق از شیوه خوابانیدن تپه ای استفاده می شود. یعنی مخلوط خاک به شکل تپه ای کوچک بر روی ساقه های کوتاه شده گیاه مادری قرار می گیرند تا این ساقه ها در بین چنین مخلوط خاکی تولید ریشه کنند. در این روش گیاه فندق در طی زمستان که در حال رکود است کف زنی می شود یعنی شاخه های آن از نزدیک سطح زمین قطع می شوند . این کار باعث می شود که با آمدن بهار، شاخه های جدیدی مجددا و از ریشه های گیاه رویش کنند. البته عمل کوتاه کردن ساقه ها در بهار نیز انجام می شود زیرا اگر اجازه دهیم جوانه های گل روی این شاخه ها شکل بگیرند در واقع گیاهانی را که قرار است از این طریق تکثیر کنیم ضعیف کرده ایم. همچنین برخی از پرورش دهندگان اجازه می دهند که از میانه این شاخه ها ، یک یا دو شاخه بلند شوند و برگ سار داشته باشند تا در غذا سازی برای ریشه های گیاه مادری (و نه ریشه هایی که قرار است روی بدنه ساقه ها شکل گیرد) نقش داشته باشند و به این مسئله کمک بکنند اما مابقی ساقه ها در این مقطع زمانی یعنی اوایل بهار مجددا تا نزدیکی سطح زمین کوتاه می شوند. سپس به شاخه تا اوایل تابستان اجازه رشد داده می شود که در این زمان شاخه ها به ضخامت حدود 1-0.5 سانتیمتر می رسند.
شیوه پیوند یکی دیگر از راه های کاشت و پرورش فندق است . یعنی پایه از یک نوع و قسمت تاج از نوعی دیگر است. معمولا پایه از انواعی انتخاب می شود که دارای خصوصیت خوب ریشه دهی و گستراندن ریشه در خاک و همچنین تولید کم پاجوش باشد و ارقامی که دارای خصوصیات و کیفیت بالای میوه هستند برای تاج انتخاب می شوند و روی پایه با استفاده از روش پیوند قرار می گیرند. از شیوه های مختلف پیوند همانند انگلیسی، پیوند زبانه ای و یا شکافی به منظور انجام عمل پیوند استفاده می شود.
درخت فندق عموماً پر ریشه هستند و گه گاهی پاجوش‌هایی از ریشه به سطح خاک می‌آیند. برای تکثیر درخت فندق شما می‌توانید از این پاجوش‌ها استفاده کنید. برای این کار در اواخر پاییز که درخت تازه به خواب‌رفته است اطراف پاجوش را به‌آرامی بکنید. پاجوش را جدا کنید و بافاصله 4.5 متری از درخت دیگر بکارید.
شما می‌توانید با کاشت نهال فندق درخت های زیبا داشته باشید. برای این کار در فصل پاییز و زمستان زمانی که نهال در خواب است در خاک باغ و باغچه خود بکارید. دلیل کاشت درخت در زمان خواب کاهش استرس گرمایی و کاهش نیاز به آبیاری است.
برای کاشت نهال فاصله کاشت درخت فندق را 4.5 تا 6 متر اندازه بگیرید. برای کاشت ریشه چاله را به اندازه ارتفاع ریشه بکنید و عرض حفره باید به‌اندازه دو برابر عرض ریشه‌ها خاک را بکنید که هوادهی کافی به خاک اطراف ریشه صورت بگیرد.
همان‌طور که گفته شد فندق درختی است که ریشه های آن رشد بالایی دارند. پس به همین دلیل اگر قصد دارید درختچه فندق زیبایی داشته باشید باید آن را درون زمین بکارید. در مراحل اولیه امکان کاشت فندق در گلدان وجود دارد. برای کاشت درخت فندق در گلدان مراحل زیر را پیش بگیرید.
با توجه به اینکه گلدهی وگرده افشانی درختان فندق در فصل زمستان صورت می گیرد، وجود باد های شدید و سرد موجب جلوگیری از گرده افشانی و تلقیح می گردد. همچنین باد های سرد باعث خم شدن تاج درخت و ایجاد سوختگی در سر شاخه های جوان و حاشیه برگها می شود.
بادهای گرم و خشک نیز در فصل تابستان باعث سوختگی سر شاخه ها و حاشیه برگها می.گردند. یکی از شرایط کاشت درخت فندق این است که از کشت فندق در مسیر بادهای سرد و یا گرم و خشک باید اجتناب نمود و یا اینکه از درختان.باد شکن برای محافظت در برابر باد استفاده نمود .
درخت فندق از جمله درختانی است که عموماً با هر خاکی سازش دارد. اما برای رشد بهتر و تولید میوه بیشتر نیاز به خاکی دارد که نیمه عمیق تا عمیق ( بیش از ?? سانتیمتر )باشد و قدرت جذب آب بیشتری داشته باشد. مانند : خاکهای رسوبی ، رسی و شنی ورسوبی و شنی یا خاکهایی که به اندازه کافی رس داشته باشند . خاکهای سبک ، یعنی شنی و رسی که قابلیت نفوذ آب در آنها به خوبی وجود داشته باشد . خاکهای قلیایی با PH مختلف که با آنها سازش نسبی دارد . خاکهای اسیدی با PH حدود ? که سازش فندق در چنین خاکهایی بهتر از زمینهایی است که PH آنها از ??? به بالا باشد . با آنکه میزان آهک فعال در خاک چندان ربطی با PH ندارد و درخت فندق بیش از هر درخت میوه ا ی با آن سازش دارد ،با این حال آزمایشهای انجام شده نشان داده است که باغ های فندق نباید در زمینهای احداث شوند که میزان آهک فعال آنها از ?? درصد بیشتر باشد و چون ریشه درخت فندق به خفگی در خاک نیز حساسیت دارد، لذا کاشت آن در اراضی فاقد زهکشی مرطوب، فشرده، رسی، سنگین و غیر قابل نفوذ، یا در خاکهایی که پس از بارندگی آب خیز باشند، توصیه نمی شود.
یکی از اساسی ترین نیاز برای درخت فندق وجود اسید آبسیسیک کافی در اطراف ریشه ها و وجود رطوبت کافی (رطوبت نسبی حداقل ?? درصد) در محیط اطراف درخت است زیرا ریشه های سطحی و برگهای پهنی دارد مناطقی که دارای بارندگی متوسطی بوده و توزیع بارندگی نیز در طول فصل مناسب است برای کاشت موفقیت آمیز فندق خیلی مناسب هستند.آبیاری منظم باغهای احداث شده فندق سبب می شود :
میزان گیرایی نهال های کاشته شده افزایش یابد و سیستم ریشه بندی آنها تقویت شود.
رشد گیاه تسهیل و تسریع شود.
کیفیت و کمیت محصول افزایش یابد.
دور آبیاری بسته به شرایط آب و هوایی و خاک از ? تا ? روز بوده و در طی دوره رشد به ????? متر مکعب اسید آبسیسیک نیاز دارد.
از آنجایی که نهال فندق غالباً ارتفاع کمی دارد، شما می توانید تصمیم بگیرید که فرم باغ شما را درختچه های فندق زیبا می‌کند یا درخت فندق به آن بیشتر می‌آید. اگر می‌خواهید بعد از کاشت نهال فندق ترکیب درختچه ای داشته باشد به هرس آن‌چنانی احتیاجی ندارد. تنها کافی است در ابتدای فصل بهار پاجوش‌های بیرون آمده از ریشه را جدا کنید. جدا کردن پاجوش‌ها به تقویت ریشه کمک خواهد کرد.
در صورتی که می‌خواهید نهال شما به درخت شبیه باشد، باید شاخه های پایین و آویزان را هرس کنید. زمانی که درخت شما فرم دلخواه را گرفت و به نحوی برای هرس کردن آماده شد. چند شاخه قطور و قوی را به‌عنوان تنه اصلی درخت انتخاب کنید. پس‌ازآن پاجوش‌ها و شاخه‌های پایین نزدیک به خاک را هرس کنید.
هرس کردن باید در فصل زمستان در اواخر یا در اوایل بهار صورتی گیرد. فرآیند هرس کردن را چند سال ادامه دهید که شاخه‌های رهبر درخت شکل کلی آن را حفظ کنند.
درخت فندق را در خاکی بکارید که در آن مواد مغذی و معدنی به میزان کافی وجود داشته باشد تا ریشه بتواند رشد عالی داشته باشد و محصولات باکیفیت بهتری تولید شوند.
با توجه به این که باروری درخت فندق به واسطه گرده افشانی صورت می‌گیرد، سعی کنید درختان را به صورت خطی و گروهی بکارید تا زمان گرده افشانی، میزان بیشتری گرده فندق به دام بی‌افتد.
بعد از کاشت درخت فندق آبیاری را به میزان کافی انجام دهید و اجازه ندهید ریشه درخت برای مدت طولانی خشک بماند.
درخت فندق جزو درختانی است که می‌تواند در اکثر خاک‌ها به رشد خود ادامه دهد اما برای تولید میوه‌هایی بهتر و بیشتر نیاز به خاک سبکی دارد که قدرت جذب آب در آن بالا باشد.
اگر در اطراف درختان فندق‌تان پاجوش های زیادی وجود دارد، سعی کنید در زمان‌های مناسب آنها را از ریشه جدا نمایید. در واقع جدا کردن پاجوش کمک می‌کند ریشه بهتر تقویت شود و رشد آن نیز کاهش نیابد.
هرس درختان فندق را فراموش نکنید و هر سال در اوایل فصل بهار، شاخه‌های اضافه و آسیب‌دیده را از درخت جدا نمایید تا انرژی و تغذیه موجود صرف آنها نشود.
یکی از مهم ترین اقداماتی که به شما کمک می‌کند محصولات بیشتری برداشت نمایید، کوددهی صحیح است. در واقع باغدارانی که از کودهای کامل جهت تغذیه رسانی درخت فندق بهره می‌گیرند، می‌توانند محصولات باکیفیت‌تری برداشت نمایند. بنابراین شما هم سعی کنید در زمان‌های لازم با استفاده از کودهای مناسب کار تغذیه‌دهی را انجام دهید.
قبل از این که سراغ کودهای مختلف برای تغذیه رسانی درخت فندق بروید، بهتر است آزمون برگ یا خاک را انجام دهید و سپس با توجه به پاسخ آن کار کوددهی را به شکل بهتری انجام دهید.
کوددهی درخت فندق باید باتوجه به نیازهای خاک و درخت انجام شود. فراموش نکنید این کار اگر بیش از حد و به صورت غیر اصولی صورت بگیرد، برگها یا ریشه درخت فندق دچار سوختگی می‌شوند.
درخت فندق را در مکانی بکارید که نور مستقیم خورشید در روز حداقل حدود 4 الی 5 ساعت به آن جا بتابد. در غیر این صورت رشد درختان کاهش خواهد یافت و همچنین درختان شادابی نخواهید داشت.